ऊस, डाळिंब, केळी पिकांवरील रोग व्यवस्थापन, ‘जलतारा योजना’वर कृषी शास्त्रज्ञांनी केले मार्गदर्शन -

करमाळा(दि.५): जागतिक पर्यावरण दिनानिमित्त महात्मा फुले कृषी विद्यापीठ, राहुरी अंतर्गत कार्यरत विविध कृषी संस्थांच्या संयुक्त विद्यमाने जेऊर (ता. करमाळा) येथील कृषी संशोधन केंद्रात भव्य शेतकरी मेळावा आयोजित करण्यात आला. या कार्यक्रमात पिकांवरील रोग, पाणी व्यवस्थापन, पर्यावरण पूरक तंत्रज्ञान, आणि केंद्र व राज्य शासनाच्या योजनांबाबत शास्त्रज्ञांनी मार्गदर्शन केले.

🔍 कार्यक्रमाची ठळक वैशिष्ट्ये

1. ऊस पाचट व्यवस्थापन व बीबीएफ तंत्रज्ञान

कार्यक्रमात डॉ. स्वाती कदम यांनी ऊसाच्या शेतीतील पर्यावरणपूरक पद्धतींबाबत सविस्तर मार्गदर्शन केले. त्यांनी ऊस पाचट व्यवस्थापन, ‘दूर शेंडा फोडणे’ (detopping), तसेच Broad Bed Furrow (BBF) तंत्रज्ञानाविषयी शेतकऱ्यांना मार्गदर्शन केले. या पद्धतींमुळे जमिनीची धूप रोखता येते आणि पाण्याचा कार्यक्षम वापर करता येतो.

2. डाळिंबातील ‘मर रोग’ नियंत्रण

डॉ. पिंकी रायगोंड यांनी डाळिंब पिकावर होणाऱ्या मर रोगावर शास्त्रीय उपायांची माहिती दिली. त्यांनी बुरशीजन्य व बॅक्टेरियल रोगांचे निदान, प्रतिबंध, जैविक नियंत्रण पद्धती यांची उदाहरणांसहित माहिती दिली.

3. केळीतील विषाणूजन्य रोग व्यवस्थापन

डॉ. बसवराज रायगोंड यांनी केळी पिकात आढळणाऱ्या विषाणूजन्य रोगांचे व्यवस्थापन, विशेषतः ‘बंची टॉप’ आणि ‘सिगाटोका’ रोगांवर नियंत्रणासाठी लागणाऱ्या अचूक वेळेच्या उपाययोजना स्पष्ट केल्या.

4. जलतारा योजनेवर माहिती

डॉ. विशाल वैरागर यांनी राज्य शासनाच्या ‘जलतारा’ योजनेबद्दल शेतकऱ्यांना माहिती दिली. या योजनेअंतर्गत जलसंधारण, जलस्रोत पुनर्भरण, शेततळ्यांचे बांधकाम, व पाण्याच्या शाश्वत वापरासाठीच्या उपाययोजनांची माहिती देण्यात आली.

🚜 कृषी संकल्प रथाचे आकर्षण

‘विकसित कृषी भारत संकल्प रथ’ या उपक्रमांतर्गत फिरते प्रदर्शन आयोजित करण्यात आले. या रथात शासनाच्या विविध योजनांची माहिती, तांत्रिक सल्ला, कृषी सेवा केंद्राची माहिती, आणि डिजिटल कृषी साधनांविषयी माहिती देण्यात आली. यामुळे शेतकऱ्यांमध्ये योजनांचा लाभ घेण्यासाठी जागरूकता निर्माण झाली.

🌿 पर्यावरण दिनाचे औचित्य

श्री. तुषार अहिरे यांनी जागतिक पर्यावरण दिनाचे महत्त्व विषद केले. त्यांनी पर्यावरण संवर्धनासाठी शेतकऱ्यांनी सेंद्रिय शेती, पाण्याचा जपून वापर, जैव विविधतेचे रक्षण आणि वृक्षारोपण यांसारख्या उपायांचा अवलंब करण्याचे आवाहन केले.

👥 सहभाग आणि उपस्थिती

या कार्यक्रमासाठी शेलगाव वांगी येथील सरपंच, उपसरपंच, पोलीस पाटील तसेच करमाळा तालुक्यातील अनेक शेतकरी उपस्थित होते.कार्यक्रमाचे प्रास्ताविक डॉ. तानाजी वळकुंडे यांनी केले. कृषी संशोधन केंद्र, जेऊर आणि कृषी विभाग, करमाळा येथील अधिकारी व कर्मचाऱ्यांनी कार्यक्रमाच्या आयोजनासाठी विशेष परिश्रम घेतले.